30 Ağustos 2023 tarihinde Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Datça Şubesi
Cemevi üyeleri, her yıl Ağustos ayının son perşembe günü Denizli’nin Beyağaç
ile Muğla’nın Köyceğiz ilçeleri sınırlarında bulunan Sandras dağındaki Eren
Baba Etkinliğine katıldılar.
Bu yıl Etkinlik Öncesi Beyağaç Belediye Başkanını ziyaret
edip etkinliğin daha düzenli geçmesi, kurbanların daha hijyenik ortamda
kesilmesi ve pişirilmesi konusunda fikir alışverişinde bulunan Datça ve
Köyceğiz yöneticileri, etkinlikte ses sistemi, masa-sandalye düzeni sağlayan ve
adaklarını orda paylaşan Belediye Başkanına teşekkür ettiler.
Köyceğiz Şube Başkanı Nezahat Doğan tarafından yapılan
Lokma duasının ardından üyelerin getirdiği lokmalar paylaşıldı. Belediye
Başkanı Mustafa Akçay’ın açılış konuşmasının ardından Araştırmacı Gazeteci
Yazar İbrahim Afatoğlu Eren Baba ve bu bölgedeki Alevi Dergahları konusunda
içbilgi verdi.
Datça Şubesi Başkanı Murat Yıldırım da Eren Baba
türbesinin aynı şekli Dersim Nazimiye’de Düzgün Baba türbesinde de olduğunu,
burayı da alevilerin ziyaret edip adaklar adadığını, lokmalarını
paylaştıklarını söyledi.
Muğla Sıtkı Koçmab Üniversitesinden Profesör Doktor
Mehmet Naci Önal da Eren Baba ve Alevilik üzerine bir konuşma yaptı ve bu
bölgeye bir çok alevi erenlerinin geldiğini söyledi
Bu seneki etkinlikle ilgili İbrahim Afatoğlu’nun
yazısı aşağıdadır.
AĞUSTOS AYININ SON PERŞEMBESİ SANDIRAZ DAĞI ÇİÇEK BABA
EREN GÜNÜ ETKİNLİKLERİ
Türbeler yararsız dua edilen ve faydasız çaput
bağlanan, hafife alınacak, görmezden gelinecek yerler değildir. Bu türbeler
Anadolu’nun ve Denizli’nin ilelebet Türk yurdu olduğunu ispat eden ve elimizde
bulunan birer “tapu senetlerimizdir.
Türk Kültürü araştırmacısı Prof. Dr. Mehmet Kaplan
(1915 – 1986) "Her Türk şehrinde,
hatta kasaba ve köyünde bir veya birkaç veli yatmaktadır. Onlar ilk Hıristiyan
devletinin beşiği olan Türkiye'de İslâmiyet'i yerleştirmişlerdir. Bu manevi
kuvvet temsilcilerine halk büyük bir saygı duymaktadır. Onlara ait pek çok
menkıbe ve keramet anlatılmaktadır. Toprağı bu nevi insanlar ve onların
menkıbeleri kutsallaştırmıştır. Bundan dolayı onların tarihi ve manevi
fonksiyonlarını anlayan aydın, halk gibi değilse bile kendine göre onlara değer
vermelidir. Batı medeniyeti, eski Türk velilerinin kerametlerinden çok daha
akıl almaz, saçma hikâyelerden ibaret olan eski Yunan mitolojisine
dayanmaktadır. 20. yüzyılın akılcı ve maddeci görüşüyle, Türkiye'yi asırlardan
beri kutsallık duygusuyla yaşatan ve koruyan velileri inkâr ve ihmal edersek,
pek büyük bir şeyi kaybetmiş oluruz." demektedir.
Prof. Dr. Mehmet Kaplan’ın dediği gibi Denizli ve
köylerinde 105 türbe, 150’ye yakın yatır bulunmaktadır. Özellikle yatırların
çoğu yüce dağların zirvelerindedir. Honaz Dağı’nın zirvesinde Çoban Dede, Baba
Dağ’ın zirvesinde Eren Baba, Çökelez Dağı’nın zirvesinde Ellez Dede, Bozdağ’ın
zirvesinde Eren Dede, Elma Dağı’nın zirvesinde Süleyman Sarızeybek, Sandıraz
Dağı’nın zirvesinde Çiçek Baba ve diğerleri gibi Denizli’nin bütün büyük ve
küçük dağların zirvelerinde mutlaka bir eren, evliya yatırı bulunmaktadır.
Halkın inanışına göre bu türbe ve yatırlar, köylerin
ve topraklarının manevi bekçileridir. Bu kutsal kişiler, vatan tehlikeye
düştüğünde, yaşadıkları zamanda olduğu gibi kimi zaman Çanakkale Savaşlarında,
kimi zaman Kurtuluş Savaşında, kimi zaman Kıbrıs Savaşında bazı zaman da
terörle mücadele eden ordumuza yardım ettiklerine inanılmaktadır.
Bu eren, evliya yatırlarından birisi de Sandıraz
Dağı’nnda bulunan “Çiçek Baba” yatırıdır. Yatır, dağın 2295 metrelik
zirvesinde, 42 metre uzunluğunda ve 4 metre eninde, oldukça büyük bir yatırdır.
Çiçek Baba yatırında, her yıl Ağustos ayının son Perşembe günü “Çiçek Baba Eren
Günü” törenleri yapılmaktadır. Bu
törenlere Muğla, Aydın ve Denizli’nin köy ve kasabalarından zaman zaman
5000-6000 insan katılmaktadır. Yatır etrafında bir günde 400-500 kurban
kesilmektedir. Bu törenlerin 700 yıldan beri aralıksız olarak yapıldığı
söylenmektedir. Bu törenlerin bir organizatörü yoktur. Ağustos ayının son
Perşembe günü geldiğinde, yukarıda saydığımız illerden insanlar anlaşmış gibi
büyük bir düzen ve intizam içerisinde törenlere iştirak etmektedir.
2000 yılında yapılan bir araştırmaya göre Türk
halkının % 52’sinin türbe ziyareti yaptığı, 2009 yılında yapılan diğer bir
araştırmaya göre de halkın % 41’nin yılda en az bir kere türbeye gittiğini
ortaya koymuştur. Bunun için Fransız Düşünür Edgar Morin “İnsanoğlu hem
bilgedir, hem tuhaftır. İnsanca yaşaması için mantık kadar duyguya, bilim kadar
efsaneye muhtaçtır." demiştir.
